Cái chết – một chủ đề tưởng chừng u ám và bị né tránh trong xã hội – đang dần được nhìn nhận với một thái độ cởi mở hơn trong thế giới hiện đại. Thay vì sợ hãi, né tránh hoặc coi đó là điều không nên nhắc tới, nhiều người bắt đầu học cách đối diện với sự kết thúc như một phần tất yếu của cuộc sống. Nhận thức về cái chết đang thay đổi – và quá trình này bắt đầu từ nhiều yếu tố sâu xa, trong đó có cả văn hóa, giáo dục, truyền thông và mô hình hậu sự mới.
Từ Tâm Lý Né Tránh Đến Sự Cởi Mở
Từ lâu, cái chết luôn được xem là điều “xui xẻo” trong văn hóa Á Đông, đặc biệt là Việt Nam. Người ta kiêng nói đến cái chết, kiêng đi đám tang khi chưa đến tuổi, và đặc biệt tránh việc chuẩn bị hậu sự từ khi còn sống vì sợ… “gở”.
Tuy nhiên, xã hội đang thay đổi. Trong một thế giới ngày càng hiện đại, nơi thông tin lan tỏa nhanh và quan niệm sống tích cực được đề cao, nhiều người bắt đầu chấp nhận cái chết như một phần tự nhiên. Họ chọn chuẩn bị hậu sự từ sớm, mua đất nghĩa trang, lập di chúc và thậm chí chia sẻ mong muốn về tang lễ của mình với người thân. Điều này không còn là kiêng kỵ, mà được xem là một cách sống có trách nhiệm.
Vậy, sự thay đổi nhận thức ấy bắt đầu từ đâu?
1. Giáo dục và truyền thông cởi mở hơn
Những năm gần đây, nhiều tài liệu, sách báo, phim ảnh, podcast và cả khóa học bắt đầu đề cập đến chủ đề cái chết một cách bình thường. Các chuyên gia tâm lý, Phật giáo, y học và giáo dục đều khuyến khích người trẻ hiểu rằng cái chết không đáng sợ – nó chỉ là một giai đoạn của cuộc đời.
Khi cái chết được đưa ra bàn luận dưới góc nhìn nhân văn, tích cực, mọi người dần tiếp cận nó bằng sự bình tĩnh thay vì lo sợ.
2. Lối sống chánh niệm và hiểu về “cái kết đẹp”
Nhiều người bắt đầu sống theo triết lý “sống đẹp để chết an nhiên”. Lối sống chánh niệm, cân bằng giữa công việc – sức khỏe – tinh thần giúp con người hiểu rằng, một cái chết nhẹ nhàng không đến từ may mắn, mà từ sự chuẩn bị kỹ lưỡng và sống trọn vẹn.
Một đời sống đẹp không khép lại bằng tang thương, mà bằng một hành trình trở về yên bình, không nuối tiếc. Đây chính là tư duy nền tảng thúc đẩy sự thay đổi nhận thức về cái chết.
3. Mô hình nghĩa trang văn minh góp phần thay đổi cách nhìn
Thêm một yếu tố không thể không nhắc đến chính là sự xuất hiện của các mô hình nghĩa trang sinh thái, hiện đại và đầy nhân văn, mà điển hình là Sala Garden – nghĩa trang sinh thái đầu tiên tại miền Nam Việt Nam.
Khác với hình ảnh nghĩa trang cũ kỹ, lạnh lẽo, Sala Garden mang đến không gian xanh mát như công viên, nơi các phần mộ hòa mình giữa cây cỏ, hồ nước và lối đi dạo yên bình. Nơi đây không còn là chốn tang tóc mà trở thành “công viên ký ức” – nơi người sống đến tưởng niệm trong sự thanh thản, nhẹ nhàng.
Sự chuyên nghiệp trong dịch vụ, thẩm mỹ trong thiết kế và tâm linh trong vận hành đã giúp Sala Garden trở thành hình mẫu cho một cái chết văn minh, góp phần thay đổi định kiến lâu đời về việc an táng.
4. Quan điểm về “mộ gia tộc” cũng thay đổi
Trước đây, mộ gia tộc được xem là trách nhiệm “để sau này con cháu lo”. Tuy nhiên, ngày nay, nhiều người chủ động chọn mua mộ gia tộc từ sớm, quy hoạch và xây dựng phần mộ cho cả gia đình với ý nghĩa gắn kết tâm linh, lưu giữ truyền thống.
Mộ gia tộc không còn là biểu tượng của quyền quý, mà là nơi sum vầy vĩnh cửu, nơi con cháu có thể tưởng niệm nhiều đời trong cùng một không gian thiêng liêng, xanh mát và hài hòa với thiên nhiên.
Việc chuẩn bị mộ gia tộc từ khi còn khỏe mạnh không còn bị xem là “gở”, mà là hành động thể hiện sự chu đáo, minh mẫn và trọn nghĩa hiếu đạo.
Hậu Sự Không Phải Là Kết Thúc – Mà Là Một Phần Của Cuộc Sống
Nhìn lại, cái chết không còn bị giấu đi. Nó đang dần trở thành một phần được chuẩn bị chỉn chu như bất kỳ giai đoạn quan trọng nào của đời người: kết hôn, sinh con, nghỉ hưu…
Tư duy này không chỉ giúp người sắp rời xa thế giới nhẹ nhàng hơn, mà còn giúp người ở lại không rơi vào khủng hoảng, hụt hẫng hay hoang mang vì không biết “phải làm gì tiếp theo”.
Một cái chết an yên, được chuẩn bị kỹ lưỡng, chính là món quà cuối cùng mà ta có thể dành cho người thân yêu.
Kết Luận
Thay đổi nhận thức về cái chết không bắt đầu từ những điều lớn lao, mà bắt đầu từ sự cởi mở, sự chủ động và lòng yêu cuộc sống. Khi ta hiểu rằng cái chết không phải là điểm kết, mà là cánh cửa mở ra sự tiếp nối – ta sẽ học cách sống tử tế hơn, nhẹ nhàng hơn và chuẩn bị chu đáo hơn.
Các mô hình như Sala Garden không chỉ đơn thuần là nghĩa trang, mà là không gian giúp chúng ta sống tốt hơn khi còn tồn tại và ra đi đẹp hơn khi đã đến lúc.
